ตำนานในแถบที่ราบสูงของสก็อตแลนด์และบางส่วนของไอร์แลนด์กล่าวถึงภูติที่แปลงร่างได้หลายอย่าง ที่พบเห็นได้บ่อยที่สุดเรียกว่า “แคตไซธ์” ซึ่งมีรูปร่างผสมกันระหว่างแมวป่าสก็อตแลนด์กับแมวบ้าน มักอยู่ในรูปของแมวตัวใหญ่ขนาดเท่าสุนัข มีขนแข็งหยาบสีดำปกคลุมทั่วตัว ยกเว้นหน้าอกซึ่งเป็นกลุ่มขนสีขาว ขณะเดียวกันก็มีความเชื่อว่าแคตไซต์ไม่ใช่ภูติ แต่เป็นแม่มดที่แปลงร่างเป็นแมวได้ 9 ครั้ง
เชื่อกันว่าแคตไซธ์จะมาขโมยวิญญาณคนตายก่อนจะได้พบพระเป็นเจ้า ดังนั้น จึงต้องจัดคนเฝ้าศพ รวมถึงการจัดงานเลี้ยงอาหาร เต้นรำและก่อไฟเพื่อทำให้แคตไซธ์ไขว้เขวจนลืมขโมยวิญญาณไปในที่สุด แต่บางท้องที่ก็ห้ามก่อไฟใกล้ๆ กับศพ เพราะความอบอุ่นจากไฟจะดึงดูดแคตไซธ์มาหา
ในนิทานพื้นเมืองอังกฤษเรื่อง “ราชามวลแมว” (The King of the Cats) เล่าว่าระหว่างเดินทางกลับบ้าน ชาวนาคนหนึ่งบังเอิญเห็นแมวสีดำตัวใหญ่มีขนสีขาวที่กลางหน้าอก 9 ตัว กำลังนั่งร้องห่มร้องไห้อยู่รอบหีบศพที่มีมงกุฎอยู่บนฝาหีบ
เมื่อพวกแมวเห็นชาวนาคนนั้น มันหยุดร้องไห้แล้วหันมาพูดกับเขาว่า “บอกทอม ทิลดรัมด้วยว่าบัดนี้ทิม ทิลดรัม ตายแล้ว”
คืนนั้นเขาเล่าสิ่งที่ได้พบเห็นให้ครอบครัวโดยมีเจ้าโอลด์ทอม (Old Tom) แมวที่เลี้ยงไว้นั่งอยู่ใกล้ๆ
ทันใดนั้น เจ้าโอลด์ทอมก็ลุกขึ้นแล้วร้องว่า “อะไรนะ โอลด์ทิมตายแล้วเหรอ เป็นไปได้ยังไง งั้นข้าก็ได้เป็นราชามวลแมวแล้วสิ” ว่าแล้วแมวโอลด์ทอมก็พุ่งไปที่ปล่องควันของเตาผิงเหมือนจรวดแล้วหายไปตลอดกาล
บางคนเชื่อว่าตำนานแคตไซธ์มาจากแมวเคลลัส (Kellas cat) ที่พบได้เฉพาะในสก็อตแลนด์ มันเป็นแมวลูกผสมระหว่างแมวป่าสก็อตแลนด์กับแมวบ้าน ตัวโตเต็มที่มีความยาว 60-91 เซนติเมตร หางยาวได้ถึง 30 เซนติเมตร
เรียบเรียง โดย ชัยจักร ทวยุทธานนท์
แหล่งข้อมูล
https://en.wikipedia.org/wiki/Cat_s%C3%ACth
https://en.wikipedia.org/wiki/Kellas_cat